01.විෂ්ලේෂණාත්මක කුසලතා
1.      මනස් සිතියම
2.      සංකල්ප සිතියම
3.      5WH
02. ස්ථානගතවීමේ  කුසලතා
            මුද්‍රිත මාධ්‍ය
අන්තර්ජාලයට ප්‍රවේශවීමේ කුසලතා..
 5WH Technique.
What
When
Which
Where
Why
How



02. ස්ථානගතවීමේ  කුසලතා










How to search information on the internet. (අන්තර්ජාලයට ප්‍රවේශවීමේ කුසලතා)
1.      Search engine search (සෙවුම් යන්ත්‍රයකින් තොරතුරු සෙවීම)
What is search engine….?  Search engines are huge databases of web page files that have been assembled automatically by machines.
2.      Type of search engines…?

2.1 Free text search engine (නිදහස් අන්තර්ගත සෙවුම් යන්ත්‍ර)
Eg: Google, Yahoo
Google Assistant in one of the very good device in the technological world.







2.2  Index based search engines සුචිපාදක සෙවුම් යන්ත්‍ර
Eg: Yahoo

2.3 Meta search Engines අධිසෙවුම් යන්ත්‍ර
                        Powdered like Information




Eg; WWW.Dogpile.com








2.3  Natural Language search Engines (ස්වාභාවික භාෂා පදනම් සෙවුම් යන්ත්‍ර)
Eg: WWW.Ask.com


3.      එක් වෙබ් ලිපිනයකින් සෙවුම් යන්ත්‍ර කිහිපයක් පිලිබඳව තොරතුරු ලබා ගැනීම.





World most private search engine ..



Clustering Search Engines පොකුරු සෙවුම් යන්ත්‍ර


































Kid Safe Search Engines













හොඳම සෙවුම් යන්ත්‍රය සෙවීම  …?
Types of Search Engines,..?
Eg:
Result
Rank
Free Text Search Engines
Google
About 3,600,000 results (0.71 seconds)
3
Index based Search Engines

Yahoo
350,000 results
2
Meta Search Engines
Dogpile
300
1

Topic Nile River
Best Search engine is Meta search engine.
ඇයි තොරතුරු ගොඩාක් එන්නේ.....?? එයට හේතුව.... යම් තොරතුරක් හොයද්දී..(උදා : නයිල් ගඟ.) ඊට අදාල නමින්.. වෙනත් තොරතුරු අදාල මෙන්ම අදාල නොවන බොහෝ තොරතුරු එකට කලවම් වී තිබීමයි....  එහිදී අවශ්‍ය මෙනම් අනවශ්‍ය තොරතුරු බොහොමයක් සොයන්නට ලබාදෙයි.







2. How we use Google in effective manner ..?? ගූගල් ඵලදායිව භාවිතා කිරීම..
ගූගල් නිශ්ඵලව භාවිතා කිරීම
Google විවෘත කර අදාල වචනය හෝ වාක්‍යාංෂය Seacch කිරීම.
ගූගල් ඵලදායිව භාවිතා කිරීම..
01.Google.lk              google.com කිරීම. (එමගින් ලැබෙන පහසුකම් ප්‍රමාණය වැඩිවේ)
02.Form of Information තොරතුරු රූපාකාරයෙන් විනිශ්වය කිරීම.
          Google Apps
1.     Images                      
2.     Videos
3.     Maps.
4.     Photo
5.     Power point Presentation
6.     PDF
7.     Text
8.     Blogs
9.     Wiki.
10.             G mail


  02.Images
Image can give more clarification than text.
Eg; Nile river

·         Iamge … } bird  … } tools } line drawings
·        Iamge … } Human  circulatory system .. } Animated
·         
03.Videos
04.YOUTUBE
05.POWER POINT PRESENTATION
Go to google.com & type your search with PPT
Eg : Nile River PPT , Diesel Locomotive PPT , library call number ppt , Library Call Number PPT , Parts of the books PPT
More webs can get Power point presentation
06.PDF
Go to google.com & type your search with PDF
07.I am feeling lucky……
Go to google.com & type your search Eg : Nile River then click I am feeling lucky
 Only one search result seeing
3.  විශය ප්‍රවේශය මගින් තොරතුරු ගවේශණය කිරීම. (Subject gateways.)
          Subject Directories.
Include human selected internet resources arranged topics.
විශය පිලිබඳව ප්‍රවීණයන් විසින් තොරතුරු මෙහි සම්පත් එක්කරයි.
Eg : Internet public library www.ipl.org



වෙබ් පරිණාමය  Web Evlution
1969 දී අන්තර්ජාලය හඳුන්වාදෙනු ලැබීය. tim berners lee  1995 www හඳුන්වාදෙනු ලැබීය.
විශ්ව විසිරි වියමන ලෙස මෙය හඳුන්වයි.





















05. Deep Web ගැඹුරු වෙබ්


To access dark web for hacking & illegal porn works most of people usuing Tor web
 

06. Cyber bulling අන්තර්ජාල හිංසනය
 Tom Story

අන්තර්ජාල හිංසනයෙන් වැලකීම සඳහා මුලින්ම තමන් විනය ගරුක එව්න්න, තම මුර පදය ආරක්ශා කර ගන්න .
නිත්‍ර මුර පද වෙනස් කරන්න.
තම පුද්ගලිකත්වය සියල්ල ම අන්තර්ජාලයට එක් නොකරන්න...
නොදන්න ඊ මේල් සඳහා ප්‍රතිචාර නොඩක් වන්න.
අන් අයට හිංසා වන දේ ඔබ පල කිරීමෙන් වලකින්න.
කෝපයෙන් කොමෙන්ට් නොකරන්න.
ඊමේල් යැවීමේදී ඉත කෙටියෙන් පිලිතුරු ලියන්න..
නිරවද්‍යතාවය නැවතත් පරීක්ශා කරන්න.
අන්තර්ජාලය තුලදී ස්වයං විනයක් ඇතිකරගෙන කටයුතු කරන්න.
අන්තර්ජාලය පිලිබඳව ශාස්ත්‍රීය අවබෝධවක් ලබා ගැනීම


CERT – To complain cyber criminal cases in Sri Lanka

8. Social Media  සමාජ මාධ්‍ය

8.1 Web 2.0 tools .
Web 2.0 is two way communications

                                                                   සාම්ප්‍රදායික මාධ්ය - TV , Radio, පත්තර

Media … තොරතුරු ගෙන එන නලය



Comments